Σάββατο 31 Δεκεμβρίου 2011

Τα πτερόεντα δώρα


Ξένος του κόσμου και της σαρκός, κατήλθε την παραμονήν από τα ύψη, συστείλας τας πτέρυγας, όπως τα κρύπτη θείος άγγελος.
Έφερε δώρα από τα άνω βασίλεια, δια να φιλεύση τους κατοίκους της πρωτευούσης. Ήτον ο καλός άγγελος της πόλεως.


 Εκράτει εις την χείρα εν άστρον και επί του στέρνου του έπαλλε ζωή και δύναμις και από το στόμα του εξήρχετο πνοή θείας γαλήνης. Τα τρία ταύτα δώρα ήθελε να μεταδώση εις όλους όσοι προθύμως τα δέχονται.
 Εισήλθεν εν πρώτοις εις εν αρχοντικόν μέγαρον. Είδεν εκεί το ψεύδος και την σεμνοτυφίαν, την ανίαν και το ανωφελές της ζωής, ζωγραφισμένα εις τα πρόσωπα του ανδρός και της γυναικός και ήκουσε τα δύο τεκνία να ψελλίζωσι λέξεις εις άγνωστον γλώσσαν. Ο Άγγελος επήρε τα τρία ουράνια δώρα του, και έφυγε τρέχων εκείθεν.
 Επήγεν εις την καλύβην πτωχού ανθρώπου. Ο ανήρ έλειπεν όλην την εσπέραν εις την ταβέρνα. Η γυνή επροσπάθει ν’ αποκοιμίση με ολίγον ξηρόν άρτον τα πέντε τέκνα, βλασφημούσα άμα την ώραν που είχεν υπανδρευθή. Τα μεσάνυχτα επέστρεψεν ο σύζυγός της· αυτή τον ύβρισε νευρική με φωνήν οξείαν, εκείνος την έδειρε με την ράβδον την οζώδη, και μετ’ ολίγον οι δύο επλάγιασαν  χωρίς να κάμουν την προσευχή των, και ήρχισαν να ροχαλίζουν με βαρείς τόνους. Έφυγεν εκείθεν ο Άγγελος.
 Ανέβη εις μέγα κτίριον πλουσίως φωτισμένον. Ήσαν εκεί πολλά δωμάτια με τραπέζας, κ’ επάνω των έκυπτον άνθρωποι μετρούντες αδιακόπως χρήματα, παίζοντες με χαρτία. Ωχροί και δυστυχείς, όλη η ψυχή των ήτο συγκεντρωμένη εις την ασχολία ταύτην. Ο Άγγελος εκάλυψε το πρόσωπον με τας πτέρυγας του δια να μη βλέπη κ’ έφυγε δρομαίος.
 Εις τον δρόμον συνήντησε πολλούς ανθρώπους, άλλους εξερχομένους από τα καπηλεία, οινοβαρείς, και άλλους κατερχομένους από τα χαρτοπαίγνια, μεθύοντας χειροτέραν μέθην. Τινάς είδε ν’ ασχημονούν, και τινάς ήκουσε να βλασφημούν τον Άι-Βασίλη ως πταίστην. Ο Άγγελος εκάλυψε με τας πτέρυγας τα ώτα, δια να μην ακούη, και αντιπαρήλθεν.
Υπέφωσκεν ήδη η πρωία της πρωτοχρονιάς, και ο Άγγελος δια να παρηγορηθή, εισήλθεν εις μίαν εκκλησίαν. Αμέσως πλησίον της θύρας είδεν ανθρώπους να μετρούν νομίσματα, μόνον πως δεν είχον παιγνιόχαρτα εις τα χείρας· και εις το βάθος, αντίκρυσεν ένα άνθρωπον χρυσοστόλιστον και μιτροφορούντα ως Μήδον σατράπην της εποχής του Σαρείου, ποιούντα διαφόρους ακκισμούς και επιτηδευμένας κινήσεις. Δεξιά και αριστερά άλλοι μερικοί έψαλλον με πεπλασμένας φωνάς: Τ ο ν  Δ ε σ π ό τ η ν  κ α ι  α ρ χ ι ε ρ έ α !
 Ο Άγγελος δεν εύρε παρηγορίαν. Επήρε τα πτερόεντα δώρα του – το άστρον το προωρισμένον να λάμπη εις τας συνειδήσεις, την αύραν, την ικανήν δια να δροσίζη τας ψυχάς, και την ζωήν, την πλασμένην δια να πάλλη εις τας καρδίας, ετάνυσε τας πτέρυγας, και επανήλθεν εις τας ουρανίας αψίδας.

                                                                                          



                                                                             Α. Παπαδιαμάντης
                                                                   εφ. Αλήθεια, 1 Ιαν. 1907

Τετάρτη 28 Δεκεμβρίου 2011

Η βρύση του πουλιού

Κάνε με αηδόνι Θεέ μου, πάρε μου όλες
τις λέξεις κι άφησέ μου τη φωτιά,
τη λαχτάρα, το πάθος, την αγάπη,
να τραγουδώ έτσι απλά, όπως τραγουδούσαν
οι γρύλοι μία φορά κι αντιλαλούσε
η Πλούμιτσα τη νύχτα. Όπως η βρύση
του Πουλιού μες στη φτέρη. Να γιομίζω
με το μουμούρισμά μου τη μεγάλη
κυψέλη τ᾿ ουρανού. Να θησαυρίζω
τα νερά των βροχών και τις ανταύγειες
απ᾿ το θαύμα του κόσμου. Να μ᾿ απλώνουν
τις φούχτες τους οι άνθρωποι κι ένας ένας
να προσπερνούν. Κι αδιάκοπα να ρέω
τη ζωή, την ελπίδα, τη λάμψη του ήλιου,
του ηλιογέρματος το γαρουφαλένιο
ψιχάλισμα στα όρη, τη χαρά,
τα χρώματα να ρέω του ουράνιου τόξου
και τη βροχούλα της αστροφεγγιάς.
Ω τι καλά πού ῾ναι σ᾿ αυτὸν τὸν κόσμο!

Του Νικηφόρου Βρεττάκου

Παρασκευή 23 Δεκεμβρίου 2011

Χριστός γεννάται...

Στάσου μια στιγμή! Μη βιάζεσαι! Γνωρίζω πως πρέπει να σκεφτείς πώς θα τα βγάλεις πέρα, πού θα  βρεις τα χρήματα για τους λογαριασμούς. Σε φοβίζει το μέλλον και σε απασχολούν τόσα προβλήματα που είναι σοβαρά και σε καταδυναστεύουν. Η θλίψη σε κρατά κλεισμένο στον εαυτό σου, κι ίσως νοιώθεις μόνος κι αβοήθητος, μα κοίτα, γεννιέται ένα μωρό.  Ξέρω, πως και το γεγονός της γέννησης, αν το μετρήσεις οικονομικά, σε αγχώνει. 
 Όμως, άσε για λίγο τα προβλήματά σου,  στάσου μια στιγμή να αφουγκραστείς αυτή την νέα γέννηση, ίσως σε αφορά, ίσως κάτι έχει να σου πει.


Ο Θεός διάλεξε να στείλει τον Υιό Του σε μια πολύ δύσκολη εποχή. Τα προβλήματα του Ανθρώπου ξεκίνησαν πριν ακόμη δει το φως του κόσμου. Η ετοιμόγεννη μάνα Του δεν μπόρεσε να βρει ούτε ένα  δωμάτιο να ξαποστάσει. Για δες, γεννήθηκε σε στάβλο, χωρίς καμία ιατρική κάλυψη, ανάμεσα σε  ζώα που Τον ζεσταίνανε με τα χνότα τους.  Κι αργότερα, κυνηγημένη η οικογένεια Του, έφυγε για να γλιτώσει την οργή του εξουσιομανή Ηρώδη. Η χώρα Του  ήταν υπό κατοχή και με άρχοντες πολύ σκληρούς και άδικους. Υπήρχαν δούλοι και οι γυναίκες ήταν μόνο για να γεννούν και να δουλεύουν. Τα πράγματα δεν ήταν καθόλου ρόδινα.  Ο Υιός του Ανθρώπου έζησε χωρίς να έχει τόπο να γείρει το κεφάλι Του.   Και μέσα σε αυτό το σκοτάδι έρχεται να μας πει πως, ουκ επ' άρτω μόνω ζήσεται άνθρωπος. 
Σε εποχές, όπως αυτή που ζούμε, που φοβόμαστε ότι θα χάσουμε, ή χάσαμε, ό,τι έχουμε και δεν έχουμε, ονειρευτήκαμε  και προγραμματίσαμε τη ζωή μας να είναι κάπως, και, να που τώρα, οι συνθήκες αλλάζουν και νοιώθουμε προδομένοι, απογοητευμένοι και φοβισμένοι.
 Σήμερα, περισσότερο από ποτέ, θα δεις πρόσωπα σκυθρωπά, αγέλαστα, με το βλέμμα θολό και μια αγωνία χαραγμένη, εκεί, ανάμεσα στα φρύδια.
Γεννιέται ο Χριστός χθες και σήμερα και αύριο και ως το τέλος του κόσμου για να φέρνει τα καλά νέα σε αυτούς που είναι ακόμη παιδιά. Σε αυτούς που μπορούν να κοντοσταθούν για λίγο και να μπουν στην φάτνη, και εκεί στα πόδια Του, να ακουμπήσουν το βάρος τους, την κούραση τους. Φέρνει την ελπίδα μιας νέας αρχής, μιας αναγέννησης, που θα μας οδηγήσει με την δική μας θέληση και προσπάθεια, με υπομονή και επιμονή, σε μια πορεία προς τη χαρά.   Να θυμίσει πως, τα αδύνατα παρ' ανθρώποις, δυνατά εστί παρά τω Θεώ, και να πάρει το φορτίο από την πλάτη μας. Να μας ξεκουράσει.  Γιατί καταλάβαμε πως η ζωή είναι δύσκολη και μας υπερβαίνει.
Γεννιέται η Αγάπη για να μας ελευθερώσει και να μας πάει ως τη θέωση. Μας καλεί να συμπορευθούμε ενδεδυμένοι το Φως Του. Να ζήσουμε αληθινά και να νικήσουμε τον θάνατο που φέρνει η γκρίνια, ο φόβος, η καχυποψία... Ας αφιερώσουμε λίγο χρόνο, η γαρ αύριον μεριμνήσει τα εαυτής· αρκετόν τη ημέρα η κακία αυτής για να μπορέσουμε να ψάλουμε, με την καρδιά μας στραμμένη εκεί, στην φάτνη, δοξολογώντας:
 Χριστός γεννάται, δοξάσατε· Χριστός εξ ουρανών, απαντήσατε· Χριστός επί γης, υψώθητε


Τετάρτη 14 Δεκεμβρίου 2011

Ιστορίες του Γέροντος Κλεόπα

Μόλις διάβασα τις "Ιστορίες του Γέροντος Κλεόπα", που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Άθως και απευθύνεται κυρίως, μα όχι μόνο, σε νέους. Με καθαρή και ζηλευτή σκέψη, αφηγείται ιστορίες Αγίων ανθρώπων που μας θυμίζουν ότι υπάρχει κι άλλος τρόπος να ζεις. Πάντα θαύμαζα αυτούς που μπορούν να παραμένουν φορείς της σοφίας και της αγάπης σε έναν κόσμο που η κακία βασιλεύει. Γιατί, Χριστιανός δεν είναι αυτός που ψάχνει να βρει παρηγοριά στην δυστυχία του, μα ούτε αυτός που τα έχει όλα και όμως νοιώθει ένα ανεξήγητο κενό. Εκπληρώνονται κι αυτά στον δρόμο του Χριστού, μέσα από έναν τρόπο ζωής που είναι όλος αγάπη κι έχει την δύναμη να σε κρατάει μακριά από την καθημερινότητα, κι ας είσαι μέσα σε αυτήν, να βιώνεις από εδώ τον παράδεισο με τρόπο υπέρλογο, αγωνιστής, λεβέντης, στον αγώνα τον καλό. Σήμερα, έτσι όπως ζούμε, είμαστε παράδειγμα προς αποφυγήν για τις μελλοντικές γενιές και το γιατί θα σας το πω ...
... Ότι μια φορά κι έναν καιρό, ο άνθρωπος, μετά από δύο τραγικούς παγκόσμιους πολέμους, κατάφερε να κάνει νέα αρχή και να φτάσει ίσαμε το φεγγάρι.

Το περπάτησε, το μελέτησε, όχι όμως και τον εαυτό του, που του ήταν τόσο οικείος και λίγος άλλωστε, μα και αδιάφορος μπροστά στις νέες δυνατότητες... Έκανε σπουδαίες και μεγάλες ανακαλύψεις, μα δεν μπόρεσε να γνωρίσει την οικογένειά του. Έκτισε σπουδαία και πολύ ψηλά κτίρια, γέφυρες και ωραία σπίτια που δεν προλάβαινε όμως να τα χαρεί. Και μετά από όλα αυτά, άρχισε να καμαρώνει υπερβολικά, πιστεύοντας πως εξουσίαζε πλέον όλη την πλάση, κι έτσι ανέβηκε στο ψηλότερο βουνό που λέγεται Αλαζονεία. Η Ευτυχία δεν ερχόταν στη ζωή του, δεν τον έβρισκε πουθενά, μιας και το 'χει συνήθειο, να περιφέρεται, συνήθως, στα χαμηλά... Μα ο άνθρωπος δεν κοίταζε εκεί κάτω και έτσι τα βλέμματα τους δεν συναντιόντουσαν. Ένοιωθε ισχυρός μα και σφιγμένος, γεμάτος φοβίες και άγχη. Άρχισε να πιστεύει πως τα ξέρει όλα, ενώ η θλίψη απλωνόταν μέσα του. Κι όλο έπεφτε με τα μούτρα στην απόκτηση κι άλλων πραγμάτων, κι όταν δεν ήξερε τι άλλο να αγοράσει, εφεύρισκε νέες ανάγκες, για να έχει κάτι να αποκτήσει.
 Η έπαρσή του πέρασε και στα παιδιά του. Γέμισε ο πλανήτης από σπουδαίους και πολύ σπουδαγμένους, μα με μωρία περισσή. Η πληροφόρηση ήταν άμεση και συνεχής, τόσο που τα κεφάλια τους άρχισαν να ξεχειλίζουν από την υπερβολική ενημέρωση. Άρχισαν πια να μην μπορούν να ξεχωρίσουν το καλό από το κακό και η συνείδησή τους θόλωνε όλο και πιο πολύ. Η κακία απλωνόταν παντού, ώσπου σκέπασε όλη την γη. Γενιές ολάκερες μεγάλωναν με πρότυπο την κακία και την ανοησία. Άφησαν τον εαυτό τους έρμαιο των ενστίκτων τους και της έλξης που ασκούσε πάνω τους το χρήμα, και όλο αυτό, το ονόμασαν ελευθερία.   
 Κακόμοιρα ανθρωπάκια που χειροκροτούσαν την κατάπτωση και το ανήθικο παριστάνοντας τους μοντέρνους. Τα παιδιά τους μεγάλωναν, παγιδευμένα μπροστά στο τηλεκουτί που, ενώ τα καθήλωνε, τους δημιουργούσε τη ψευδαίσθηση της δράσης. Άρχισαν κι αυτά να γίνονται όλο και πιο ανικανοποίητα, όλο και πιο μόνα, με δεκάδες φίλους σε δίκτυα κοινωνικής δικτύωσης και ατέλειωτα παιχνίδια πολέμου. Όλα ήταν ψεύτικα, φανταστικά. Χωρίς ήρωες και ιδανικά, κλεισμένα σε διαμερίσματα-κλουβιά, χωρίς ουρανό, χωρίς ήλιο, θύμωναν που τους στερούσαν τη ζωή. Οι παροιμίες και οι σοφές ιστορίες που είχαν διδακτικό περιεχόμενο ξεχάστηκαν. Οι παππούδες κι οι γιαγιάδες που κάποτε τους διάβαζαν παραμύθια και τους διηγιόντουσαν ιστορίες με νόημα, χάθηκαν. Αντικαταστάθηκαν από μοντέρνους γέρους που νεάνιζαν και σοφία τους έγινε η ατάκα, οι δήθεν εξυπνάδες που παπαγάλιζαν από τους τηλεοπτικούς αστέρες. Οι διηγήσεις είχαν μόνο να πουν για τις κλοπές, τις απάτες, τις "κονόμες" και τις γκρίνιες τους, που μείνανε με λιγότερα από ότι ονειρευτήκανε. Και το σκοτάδι πύκνωνε όλο και πιο πολύ και η θλίψη γινόταν δυσβάσταχτος πόνος.
 Και δεν ζήσανε αυτοί καλά, κι εμείς καλύτερα... γιατί, ενώ κανείς δεν αμφισβητούσε ότι υπάρχει ο πόνος κι ας μην είναι ορατός, την ύπαρξη της ψυχής, την αμφισβητούν, αφού δεν την βλέπουν, όπως παρατηρεί ο Γέροντας Κλεόπας.

 Είμαστε πλάι στην πηγή με το καθάριο νερό κι εμείς επιμένουμε να στρεφόμαστε σε έλη για να ξεδιψάσουμε. Διώξαμε τον Θεό από την ζωή μας και από τις ζωές των παιδιών μας, λες και βρήκαμε κάτι καλύτερο να βάλουμε στη θέση Του... Τίποτα δεν βρήκαμε, παρά μόνο μια πρωτόγονη αίσθηση της ζωής. Τρώω, πίνω, βλέπω και θεάματα, στην καλύτερη των περιπτώσεων "ψαγμένα", και προχωρώ παραπατώντας. Βιβλία, σαν αυτό του Γέροντα Κλεόπα, ανοίγουν μια σχισμή για να περάσει λίγο φως στις κουρασμένες ψυχές μας, για να μας δείξει ότι η ζωή μπορεί να έχει απλότητα και καλοσύνη, μα, μόνο όταν εμείς θελήσουμε να κοπιάσουμε και να δώσουμε την προσοχή που μας αξίζει... 

Παρασκευή 9 Δεκεμβρίου 2011

Η ευσπλαχνία που νίκησε τον θάνατο

O θάνατος είναι το πιο σκληρό κι αναπόφευκτο γεγονός της ζωής μας. Ο Επίκουρος έλεγε πως δεν πρέπει να φοβόμαστε το θάνατο, γιατί «όσο ζει ένας άνθρωπος, ο θάνατος δεν υπάρχει και, όταν υπάρχει ο θάνατος, ο άνθρωπος αυτός δεν ζει πια». Όμως δεν μπορούμε να ξεχάσουμε τον θάνατο και την φθορά. Θέλουμε να τον αποφύγουμε, όπως και τον πόνο, την στεναχώρια, τις αρρώστιες. Θέλουμε να πιστεύουμε πως ο κόσμος της επάρκειας και της ανεμπόδιστης ζωής κρύβει την παρουσία του Θεού, εκεί που ο πόνος δεν έχει θέση στη ζωή μας, εκεί νοιώθουμε προστατευόμενοι Του. Και πιστεύουμε πως μόνο όταν όλα πηγαίνουν καλά, είμαστε καλά. Ζούμε με την λήθη στην ευημερία κι αφηνόμαστε σε έναν ψευδοπαράδεισο, όπου υπερπερισσεύει το σκοτάδι, μετατρέποντας σε κενοτάφιο την ψυχή μας...
Το τέλος της ζωής μας φέρνει απέραντη θλίψη και πόνο, ιδίως όταν αυτό συμβαίνει στους δικούς μας ανθρώπους. Ακόμη κι ο Χριστός δάκρυσε για το θάνατο του φίλου του Λαζάρου. Όμως θαρρώ πως μπορούμε να αντιμετωπίσουμε, αφού πρώτα ψηλαφίσουμε και ορίσουμε, έναν άλλο θάνατο, που βιώνουμε καθημερινά. Το σκοτάδι που βιώνουμε, όταν σε στιγμές απελπισίας έρχονται μαύρα πουλιά στον ουρανό της ψυχής μας και κλυδωνίζονται τα θεμέλια της πίστης μας. Τότε νοιώθουμε πως όλα καταρρέουν, τα πάντα χάνονται κι ο κόσμος μας γίνεται ανέλπιδος.
Τον ζούμε όταν θυμώνουμε με κάποιον και μεταμορφωνόμαστε σε θηρία, έτοιμα να τον καταβροχθίσουμε, όταν γινόμαστε τόσο κοντόφθαλμοι που δεν βλέπουμε κανέναν και τίποτα πέρα από μας, όταν θαρρούμε πως μόνο εμείς γνωρίζουμε το σωστό και γινόμαστε κριτές των άλλων, μοναχικοί βασιλιάδες σε σάπιο θρόνο. Όταν, αντί να ειρηνεύουμε τους αντίπαλους σε μία διαμάχη, παίρνουμε το μέρος του ενός ή, ακόμα χειρότερα, σπέρνουμε περισσότερα ζιζάνια, δημιουργώντας μεγαλύτερη ταραχή, πρώτα απ' όλα στον ίδιο μας τον εαυτό. Όταν η σκληροκαρδία μας δεν μας αφήνει να συμπονέσουμε τον διπλανό μας, όταν η επιθυμία μας κολλάει σε αυτά που δεν έχουμε και τυφλωνόμαστε για αυτά που έχουμε ή, καλύτερα, για αυτό που είμαστε, τότε είμαστε νεκροί. Όταν η ζωή μας είναι σκοτεινή και η ανάγκη για την αλλαγή μας δεν μπαίνει στην προσευχή μας ως ικεσία, αλλά επιμένουμε στην αχαριστία «πάντων ένεκεν»...
Κι ενώ θα έπρεπε το γεγονός του θανάτου να μας δίνει δύναμη για να ζήσουμε την κάθε στιγμή σαν μοναδική κι ανεκτίμητα πολύτιμη, εμείς ζούμε σαν κομπάρσοι μίας κακοπαιγμένης ταινίας, με πρωταγωνιστές την κακογουστιά και τη μιζέρια. Κυνηγάμε όνειρα μέσα στο σκοτάδι και χάνουμε κάθε ευκαιρία να σταυρώσουμε τα πάθη μας, να ανακαινίσουμε την ψυχή μας και να την μετατρέψουμε σε καινοτάφιο. Ένα καινοτάφιο που θα δώσει τον χώρο να ζήσει μέσα μας ο Χριστός, που ήρθε για να νικήσει τη φθορά από απέραντη αγάπη σε μας και νίκησε Αυτός για τον καθένα μας τον θάνατο. Ήρθε από απέραντη ευσπλαχνία, όπως λέει κι ο ποιητής1: 
«Εν' άλλο βράδυ τον άκουσα να κλαίει δίπλα.
Χτύπησα την πόρτα και μπήκα. Μου έδειξε πάνω στο κομοδίνο ένα μικρό ξύλινο σταυρό.
«Είδες, μου λέει, γεννήθηκε η ευσπλαχνία». Έσκυψα τότε το κεφάλι κι έκλαψα κι εγώ, γιατί θα περνούσαν αιώνες και αιώνες και δε θα 'χαμε να πούμε τίποτα ωραιότερο απ' αυτό».


Και περιμένει στην πόρτα της καρδιάς μία κίνηση δική μας για να μπει και να μας αγκαλιάσει, μα εμείς ξεχνιόμαστε σε αγκαλιές εφήμερες, βιώνοντας καθημερινά τον θάνατο που μας χωρίζει από τον εαυτό μας, από τους άλλους, από την ίδια την πηγή της ζωής.
Μία νέα εποχή ανέτειλε από τον Νέο Αδάμ, που όταν την γευτεί η ψυχή, μεταμορφώνεται από φυλακή απομόνωσης και καχυποψίας σε κήπο ολάνθιστο, σε αληθινή ζωή όπου με την χάρη Του θα επιστρέψουμε, όπως ο Άσωτος Υιός, στην περιχώρηση, στην ενότητα, στην λεβέντικη ταπείνωση, για να ζήσουμε από εδώ την παραδείσια ζωή κι ας είναι δύσκολη, κι ας είναι σταυρική η πορεία της καθημερινότητας μας.
Γιατί όσο πιο πολύ γνωριζόμαστε από τον Κύριο, τόσο πιο πολύ Τον αφήνουμε, Τον δεχόμαστε να μας αγαπά και Τον αγαπούμε και η αγάπη αυτή μας πλημμυρίζει και αγαπάμε και τον πλησίον, όπως ο ερωτευμένος που νοιώθει να αγαπάει όλο τον κόσμο. Μόνο που ο έρωτας για τον Χριστό είναι σταυρικός έρωτας, μία τιτάνια μάχη για να σταυρώνουμε τις επιθυμίες μας που θέλουμε να μοιάζουν με τις επιθυμίες Του, το θέλημα μας να γίνεται το θέλημα Του, κι ο Λόγος Του καθημερινή μας παιδαγωγία. Μόνο έτσι, με τη Χάρη του Κυρίου, το φορτίο γίνεται ελαφρύ κι η ανάσταση μας πραγματικότητα!

1 Τάσος Λειβαδίτης, Η γέννηση (1983), από την συλλογή «Ο αδελφός Ιησούς».

Πέμπτη 1 Δεκεμβρίου 2011

Ο Πρόλογος της Αχρίδος

Μπήκε κι ο Δεκέμβρης, φτάσαμε πλέον στην καρδιά του χειμώνα.
Πάντα τέτοια εποχή, η μητέρα μου έψαχνε να βρει κάποιο ημερολόγιο, μικρό, τοίχου. Μου άρεσαν αυτά που επέλεγε γιατί το κάθε χαρτάκι στο πίσω του μέρος είχε παροιμίες ή γνωμικά. Η χαρά μου ήταν μεγάλη όταν ξυπνούσα το πρωί κι αφαιρούσα την προηγούμενη μέρα. Γιατί, ενώ είχα διαβάσει ποιοι άγιοι γιόρταζαν, ανυπομονούσα να διαβάσω και την μικρή σοφία που έκρυβε από πίσω. Μου άρεσε να έχω στο μυαλό μου κάτι, έτσι, για να "πιαστώ", να στοχαστώ.
Φέτος, συνεχίζοντας την οικογενειακή παράδοση, ανακάλυψα ένα ημερολόγιο πολύ διαφορετικό. Σε μια εποχή που οι άνθρωποι είναι μέσα στην κατήφεια, την θλίψη και τον φόβο, αυτό το ημερολόγιο λειτουργεί σαν ημεροδείκτης σοφίας σε έναν κόσμο που παραλογίζεται.
Αν και είναι ο μήνας της γιορτής τής ενανθρωπήσεως του Θεανθρώπου και γιορτάζεται σχεδόν παντού, ελάχιστοι πλέον την πιστεύουν. Κι ενώ χάθηκε ο Θεός και οι άγιοι, όχι βέβαια από την εκκλησία, μα από την ζωή των περισσοτέρων ανθρώπων, συνεχίζουμε να γιορτάζουμε τα Χριστούγεννα με ασαφές περιεχόμενο.
Εμπνευστήκαμε γιορτές όπως την ημέρα ύπνου, του καταναλωτή, της μητρικής  γλώσσας, της τηλεόρασης, ακόμη και την ημέρα των βουνών...! Γιορτές χωρίς νόημα κι ουσία, όπως κι οι ζωές μας.
Όμως, μέσα σε αυτό το Πνευματικό Ημερολόγιο, που κυκλοφορεί σε δώδεκα τόμους από τις εκδόσεις Άθως, θα βρούμε βίους αγίων, ύμνους, στοχασμούς και ομιλίες του αγίου Νικόλαου Βελιμίροβιτς.


Είναι όλοι αυτοί που ερωτεύτηκαν τον Κύριο κι η ζωή τους συγκλονίστηκε με τέτοιο τρόπο που όπως αναφέρει κι ο άγιος Νικόλαος: "Θα έδινα όλη τη ζωή που μου απομένει με μία ώρα στο Νταχάου, γιατί εκεί είδα πρόσωπο με πρόσωπο το Θεό ".
Ένας λόγος που μας φέρνει σαρκωμένα τα Καλά Νέα, για να αντέξουμε τον βομβαρδισμό των ΜΜΕ, που το μόνο που μας προσφέρουν είναι τα κακά νέα που κάνουν πιο βαθύ το σκοτάδι.
Ερωτήματα όπως "Μήπως γύρισε ποτέ κανείς από τον άλλο κόσμο να μας διηγηθεί γι' αυτόν;" βρίσκουν απαντήσεις, αλλά και προτροπές όπως: "Το να είσαι δίκαιος ανάμεσα στους δικαίους είναι ένα μεγάλο και αξιέπαινο έργο, αλλά ακόμη πιο μεγάλο και αξιέπαινο είναι το να είσαι δίκαιος ανάμεσα στους αδίκους."
Κάθε ημέρα κρύβει ένα θησαυρό μνήμης μιας άλλης προοπτικής και ένα παράθυρο στο φως, που τόσο το έχουμε ανάγκη. Ένα ιστορικό παρελθόν που μπορεί να είναι μια αρχή, ένας Πρόλογος, για την πορεία της δικής μας ζωής, εάν και εφόσον το θελήσουμε.

Αφιερωμένο στην μνήμη της μητέρας μου.

Πηγή Εκδόσεις Άθως:

http://www.stamoulis.gr/ViewShopCategoryMisc2.aspx?Id=1584

Κυριακή 27 Νοεμβρίου 2011

Τη γλώσσα μου έδωσαν ελληνική


Τη γλώσσα μου έδωσαν ελληνική.
το σπίτι φτωχικό στις αμμουδιές του Ομήρου...

Μονάχη έγνοια η γλώσσα μου στις αμμουδιές του Ομήρου...

Εκεί σπάροι και πέρκες
ανεμόδαρτα ρήματα
ρεύματα πράσινα μες στα γαλάζια
όσα είδα στα σπλάχνα μου ν' ανάβουνε
σφουγγάρια, μέδουσες

με τα πρώτα λόγια των Σειρήνων

όστρακα ρόδινα με τα πρώτα μαύρα ρίγη...

Μονάχη έγνοια η γλώσσα μου, με τα πρώτα μαύρα ρίγη...

Εκεί ρόδια, κυδώνια
θεοί μελαχροινοί, θείοι κ' εξάδελφοι
το λάδι αδειάζοντας μες στα πελώρια κιούπια.
Και πνοές από τη ρεμματιά ευωδιάζοντας
λυγαριά και σχίνο

σπάρτο και πιπερόριζα

με τα πρώτα πιπίσματα των σπίνων

ψαλμωδίες γλυκές με τα πρώτα-πρώτα Δόξα Σοι...

Μονάχη έγνοια η γλώσσα μου, με τα πρώτα-πρώτα Δόξα Σοι!..

Εκεί δάφνες και βάγια
θυμιατό και λιβάνισμα

τις πάλες ευλογώντας και τα καριοφίλια

στο χώμα το στρωμένο με τ' αμπελομάντιλα ,

κνίσες, τσουγκρίσματα

και Χριστός Ανέστη

με τα πρώτα σμπάρα των Ελλήνων!
Αγάπες μυστικές με τα πρώτα λόγια του Ύμνου...

Μονάχη έγνοια η γλώσσα μου, με τα πρώτα λόγια του Ύμνου !..


Οδυσσέας Ελύτης
Από το Άξιον Εστί
 

Παρασκευή 25 Νοεμβρίου 2011

Ο Κήπος του Προφήτη

Μου έστειλε ο φίλος Θόδωρος το παρακάτω:
Ο μεγάλος Λιβανέζος ποιητής Χαλίλ Γκιμπράν (1883-1931) μεταξύ των αριστουργημάτων που έγραψε, είναι και το έργο του "Ο Κήπος του Προφήτη".
Το ποίημα εκδόθηκε το 1923 αλλά λες και προφήτευε για την Ελλάδα του σήμερα!

 Ιδού ένα απόσπασμα:

 Το έθνος να λυπάστε αν φορεί ένδυμα  που δεν το ύφανε.
Ψωμί αν τρώει αλλά όχι απ' τη σοδειά του.
Κρασί αν πίνει, αλλά όχι από το πατητήρι του.
Το έθνος να λυπάστε που δεν υψώνει τη φωνή παρά μονάχα στη πομπή της κηδείας.
Που δεν συμφιλιώνεται παρά μονάχα μες τα ερείπιά του.
Που δεν επαναστατεί παρά μονάχα σαν βρεθεί ο λαιμός του ανάμεσα στο σπαθί
και την πέτρα.
Το έθνος να λυπάστε που έχει αλεπού για πολιτικό, απατεώνα για φιλόσοφο,
μπαλώματα και απομιμήσεις είναι η τέχνη του.
Το έθνος να λυπάστε που έχει σοφούς από χρόνια βουβαμένους.

Τετάρτη 23 Νοεμβρίου 2011

Άνθη στις ρωγμές της Ευρώπης

Η οικονομική κρίση στην Ευρώπη δείχνει, ολοένα και πιο καθαρά, τα ραγισμένα πολιτικά και ηθικά θεμέλια της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ότι η Ένωση, σαν μια μορφή ομοσπονδίας, πορευόταν όλο και πιο επίμονα σε οικονομική τροχιά και μάλιστα σε ράγες νεοφιλελεύθερες, ήταν φανερό στους ψύχραιμους παρατηρητές από τον καιρό της συνθήκης του Μάαστριχτ και, αργότερα, της Λισσαβώνας. Η νομισματική και εμπορική ολοκλήρωση διευκόλυνε τις κινήσεις κεφαλαίων και εμπορευμάτων, αλλά το πηγαίο ερώτημα είναι ποιος ακριβώς ωφελήθηκε και πώς αυτή η ολοκλήρωση αποτελεί φυσική συνέχεια της ιδρυτικής φιλοδοξίας για την Ενωμένη Ευρώπη. Δέκα χρόνια μετά την εισαγωγή του ενιαίου νομίσματος, και βλέποντας την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση από την πλευρά της χειμαζόμενης Μεσογείου, δικαιούμαστε να διατυπώσουμε μερικές εκτιμήσεις.

 Να θυμηθούμε, κατ' αρχάς, ότι η Ενωμένη Ευρώπη συνελήφθη ως πολιτικό σχέδιο για αποτροπή ενός τρίτου γενικευμένου πολέμου, όπως οι δύο προηγούμενοι του 20ού αιώνα, που αφάνισαν λαούς και κράτη. Δέσμευση για ειρήνη, λοιπόν. Και δέσμευση για ευημερία, επίσης. Το κράτος πρόνοιας προσφέρθηκε αυτονοήτως στους αποδεκατισμένους λαούς, που εκλήθησαν να ανοικοδομήσουν τις χώρες τους από τις στάχτες του πολέμου. Η Eνωμένη Ευρώπη οικοδομήθηκε πάνω σε αυτό το αδιαμφισβήτητο κοινωνικό συμβόλαιο. Τι άλλαξε τα τελευταία είκοσι χρόνια, ιδίως την τελευταία δεκαετία του ευρώ; Πολύ αδρά: μια μείζων γεωπολιτική ανακατάταξη, το τέλος του Ψυχρού Πολέμου, το 1989· και το ακολούθημά της, η ιδεολογική κατίσχυση του νεοφιλελευθερισμού, η θρησκευτική πίστη στον ορθολογισμό και στο αλάνθαστο των αυτορρυθμιζόμενων αγορών.
Η ενιαία Γερμανία και η βιομηχανία της ήταν οι πρώτοι ωφελημένοι. Η Ευρωζώνη λειτούργησε σαν τεράστια εσωτερική αγορά για τα γερμανικά προϊόντα, εξουδετερώνοντας τον ανταγωνισμό. Η ενιαία μεγάλη Γερμανία εκμεταλλεύτηκε την αναβαθμισμένη πολιτική ισχύ της και το γεγονός ότι τροφοδοτούσε τα κοινοτικά ταμεία, για να διεκδικήσει και να λάβει πολλαπλάσια οφέλη. Και δεν πουλούσε μόνο Πόρσε Καγιέν και Μερτσέντες στις πλούσιες ελίτ των περιφερειακών χωρών του ευρώ. Τα πλεονάσματά της είναι τα ελλείμματα του ευρωπαϊκού Νότου, αυτό έιναι ήδη γνωστό. Στην περίπτωση της Ελλάδας, όμως, η γερμανική κυριαρχία επεκτάθηκε σε όλη τη δημόσια σφαίρα: δεν υπάρχει μείζον έργο υποδομής, δεν υπάρχει μεγάλη κρατική προμήθεια, που να μην προέρχεται από τη Γερμανία. Στο μετρό και το αεροδρόμιο της Αθήνας, στις τηλεπικοινωνίες, στην ενέργεια, στις συγκοινωνίες, στα οπλικά συστήματα, στον νοσοκομειακό εξοπλισμό, παντού υπάρχει σφραγίδα made in Germany και γερμανικό κέρδος. Και διογκωμένη διαφθορά, με χρηματισμό κρατικών λειτουργών και κομμάτων προερχόμενο από τη Γερμανία.
Κατ' αυτόν τον τρόπο, και με την πρόθυμη συνδρομή ανίκανων ή ιδιοτελών εγχώριων ελίτ, η ευρωπαϊκή ολοκλήρωση για την Ελλάδα σήμαινε δορυφοροποίηση και αποδυνάμωσή της· πολύ περισσότερο που οι αναγκαίες αναδιαρθρώσεις, βάσει συμβατικών υποχρεώσεων έναντι της Ε.Ε., οι οποίες δεν έγιναν όταν και όπως έπρεπε, οδήγησαν σε αποβιομηχάνιση και απίσχνανση του πρωτογενούς τομέα και μετατροπή της χώρας σε ένα απέραντο mall με δανεικό χρήμα, φθηνό για τις τράπεζες αλλά ολέθριο εντέλει για τον πληθυσμό και το κράτος.


Ο ευρωπαϊσμός προβλήθηκε και επιβλήθηκε ως κυρίαρχη ιδεολογία στη μεταδικτατορική Ελλάδα, ιδεολογία που εγγυάτο την ειρήνη, την ασφάλεια, τη δημοκρατία και την ευημερία. Και έναν φιλελεύθερο προσανατολισμό προς Δυσμάς. Ολοι συμφωνούσαν, πλην του ΚΚΕ. Και ήταν φυσικό, διότι ιστορικά, πολιτιστικά, πνευματικά και ψυχικά, οι Νεοέλληνες με το κράτος τους πορεύτηκαν εντός της Ευρώπης. Η οικονομική κρίση, όμως, έρχεται να αναδείξει τώρα τις ραγισματιές στο ιστορικό ευρωπαϊκό οικοδόμημα, ρωγμές στις ηθικές και πολιτικές προϋποθέσεις της συνομοσπονδίας κυρίαρχων κρατών, όπως αυτή συνομολογήθηκε στον μεταπόλεμο και διήρκεσε σε όλη τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου. Η Ευρωπαϊκή Ενωση και το ευρώ δεν μπορούν σήμερα να εγγυηθούν ούτε την εθνική κυριαρχία, ούτε τη δημοκρατία, ούτε την ευημερία· ενδεχομένως ούτε την ασφάλεια και την ειρήνη, εφόσον αυτές απειληθούν σε περιφερειακό επίπεδο. Οι πληθυσμοί στις χώρες PIGS του Μνημονίου, με προεξάρχοντα τον ελληνικό, βιώνουν την κρίση σαν άδικο πόλεμο, και σαν προδοσία της ευρωπαϊκής υπόσχεσης για ευημερία. Η ευρωπαϊκή πίστη αμφισβητείται, ραγίζει στα θεμέλια. Και από τις ρωγμές της ιστορίας δεν φυτρώνουν άνθη ευλαβείας και καταλλαγής, φυτρώνουν άνθη του κακού, άνθη εθνοτικού μίσους, καχυποψίας, άνθη απόγνωσης και οργής.




Tου Nικου Γ. Ξυδακη

Δευτέρα 21 Νοεμβρίου 2011

Το Γεροντικό Του Αγίου Όρους

 Πρόσφατα διάβασα, από τις εκδόσεις Άθως, Το Γεροντικό Του Αγίου Όρους.


  Ένα οδοιπορικό στο Άγιο Όρος, με μια σύντομη, στην αρχή, αναφορά των αγίων που το τίμησαν με την παρουσία τους και την περιγραφή ενός συστήματος διοίκησης του, άριστο, και σίγουρα διδακτικό για το πως μπορεί να λειτουργεί αρμονικά μια κοινότητα.
Οι αποκαλυπτικές  περιγραφές  υπερφυσικών γεγονότων  αναδύονται μέσα από τις σελίδες του σαν θυμίαμα. Ένα απαραίτητο ανάγνωσμα, ειδικά σε μια εποχή που το  μεταφυσικό πήρε τη θέση του υπερφυσικού και η ζωή μας γέμισε με φοβίες, προκαταλήψεις και σημάδια ερμηνευμένα από έναν άγνωστο θεό.
  Ευωδιάζει από πνευματικά παραδείγματα ταπείνωσης κι υπακοής. Και μη μου πείτε τι σχέση έχουν οι άνθρωποι εκτός μοναστηριού με αυτές τις αρετές. Αν, έστω, λίγο, προσπαθούσαμε να τις καλλιεργήσουμε νομίζω πως ο κόσμος μας θα ήταν πολύ καλύτερος. Η γεύση, που παίρνει κανείς από τις διηγήσεις, είναι παραδεισένια και μας θυμίζει πως υπάρχουν ακόμη αξίες κι αγάπες πέρα των καθημερινών μας ασχολιών. 
  Αν αφεθείς να σε ταξιδέψουν σε μια άλλη διάσταση, σε μια άλλη πραγματικότητα, θα βρεθείς στο δρόμο της ειρήνης με τον εαυτό σου και με τους άλλους ανθρώπους κι ίσως μέσα από αυτή την πορεία ανακαλύψεις και τον αληθινό Θεό. Το βλέμμα καθαρίζει και με παιδική ματιά ξαναβλέπει κανείς τον κόσμο, μέσα από ένα άλλο, πλέον, πρίσμα, ξαναγεννημένος.



Παρασκευή 18 Νοεμβρίου 2011

Ο αγρός των λέξεων

Όπως η μέλισσα γύρω απὸ ένα άγριο
λουλούδι, όμοια κ᾿ εγώ. Τριγυρίζω
διαρκώς γύρω απ᾿ τη λέξη.
Ευχαριστώ τις μακριὲς σειρὲς
των προγόνων, που δούλεψαν τη φωνή,
την τεμαχίσαν σε κρίκους, την κάμαν
νοήματα, τη σφυρηλάτησαν όπως
το χρυσάφι οι μεταλλουργοὶ κ᾿ έγινε
Όμηροι, Αισχύλοι, Ευαγγέλια
κι άλλα κοσμήματα.
Με το νήμα
των λέξεων, αυτὸν το χρυσὸ
του χρυσού, που βγαίνει απ᾿ τα βάθη
της καρδιάς μου, συνδέομαι· συμμετέχω
στον κόσμο.
Σκεφτείτε:
Είπα και έγραψα, «Αγαπώ».

Του Νικηφόρου Βρεττάκου

Δευτέρα 14 Νοεμβρίου 2011

Γιατί ζω;

Γιατί ζω; ποιό είναι το νόημα και τί θέλω εγώ να κάνω στη ζωή μου;
 Θέλω να τη ζήσω όσο πιο πραγματικά, πιο αληθινά μπορώ!
Έρχεται η απάντηση αμέσως στο μυαλό μου.Όμως τί εννοώ, όταν λέω, πραγματικά;
Όσο γίνεται να νοιώθω πληρότητα, η ζωή μου να μη φεύγει χωρίς να της δίνω τη σημασία που της αξίζει.
  Μπορεί να δουλεύω σε μια θέση που η σημασία της, η ουσία της να πω καλύτερα, με βαλτώνει. Να μη μου αρέσει αυτό που κάνω και να το θεωρώ άνευ σημασίας, άνευ αξίας.

   Ονειρεύομαι μα και προσπαθώ να χαράξω νέους δρόμους εκεί που πιστεύω πως έχω ταλέντο. Όμως έχω τις δυνάμεις; έχω αληθινά προετοιμαστεί για κάτι άλλο; Ή μήπως θέλω απλώς να τρέξω μακριά από την χωρίς νόημα δουλειά, ζωή;
  Μήπως εν τέλει θα έπρεπε να μείνω σε αυτά που ήδη είμαι, δουλεύοντας όσο μπορώ τα ταλέντα μου, με αγωνία καρδιάς, και πολύ-πολύ δουλειά σε ότι αγαπώ, ώσπου να μου εμφανιστεί το επόμενο βήμα ή ακόμη και κάποια άλλη εργασία; Κι ακόμη όμως, αν δεν εμφανιστεί κάτι άλλο, ίσως καταφέρω να αναπτύξω έναν πιο υγιή τρόπο να ζω την ημέρα μου και καλούμαι να βρω τον τρόπο που θα το κάνω. Να αποφασίσω αν θέλω να ζήσω ή να παραιτηθώ σε μια πορεία που θα σέρνομαι.
  Η ζωή είναι ένα ταξίδι, ένα ταξίδι που καλούμαι να βρω τον τρόπο που θα το κάνω. Να αποφασίσω αν θέλω να ζήσω ή να παραιτηθώ σε μια πορεία που θα σέρνομαι.
     Αυτοαναιρούμαι, αμφισβητώ αυτό που κάνω και έτσι δεν προχωρώ, μα μόνο στέκομαι ακίνητη, αιωρούμενη στο κενό. Καιρός είναι να πάψω να αμφιταλαντεύομαι και να κοιτάξω στο εδώ και τώρα, δουλεύοντας και προσπαθώντας όλο και πιο πολύ.
  Και μεγαλύτερος εχθρός δεν είναι η αυτοαναίρεση, μα, η τεμπελιά μου. Μου βάζει συνεχώς έναν ωχαδερφισμό στο μυαλό μου, και μια ισοπεδωτική λογική που γίνεται το μεγαλύτερο πρόσκομμά μου για να μην κάνω πράγματα.

  Θέλει πολύ δουλειά και πείσμα για να ζήσω ευχαριστιακά.  Δεν είναι μια στάση που περιμένω, αραγμένη, τη χαρά ή που εφησυχάζω με ό, τι έχω. Μα είναι μια κατάσταση  που θέλει ψυχή και τσαγανό. Πείσμα και επιμονή μεγάλη για να μπορώ να στρώνω τον εαυτό μου κάτω και να δουλεύω με το πνεύμα μου κόντρα στα ένστικτα και στις συνήθειες που δε με αφήνουν να δω ψηλά. 
  Προσπάθεια λοιπόν κι όχι ονειροβασίες. Πάλη με την τεμπέλικη φύση μου που φλερτάρει ασύστολα με την αχαριστία σε μιαν ανεξέλεγκτη φαντασία. Σειρήνες που με αιθέριες φωνές προσπαθούν να με τραβήξουν σε ένα δρόμο μακριά από το νόημα και τη χαρά της ζωής.

Σάββατο 12 Νοεμβρίου 2011

Το ταξίδι της ζωής




Ταξιδεύω, μαθαίνω νέους τόπους, ανακαλύπτω νέα μέρη. Ένα ταξίδι η ζωή μου δεμένη γερά στο κατάρτι της ανάγκης για συμφιλίωση με τον άγνωστο εαυτό μου.  Με ενδιαφέρον για το νέο και αγωνία για το οικείο που απομακρύνεται. Πάλη τιτάνων παγιδεύει την προσοχή μου και ζητάει το δίκιο του κόσμου τούτου. Μα η αλήθεια βρίσκεται αλλού, στην ειρήνη και στην αγάπη. Αυτός είναι ο προορισμός του ταξιδιού μου. Η γνώση του εαυτού μου που με πάει μακριά, μου ανοίγει νέους ορίζοντες και μου δίνει ελπίδα για την επόμενη μέρα.

Σάββατο 5 Νοεμβρίου 2011

Το έθνος μου

     Βλέπω το έθνος μου να ταξιδεύει στο χρόνο ακυβέρνητο. Ιστορικές μνήμες πλημμυρίζουν και πονούν τη ψυχή μου. Οι αγωνίες των προγόνων σβήνουν σα γράμματα στην άμμο από το κύμα του μοντερνισμού.
  Αναζητώ μες την ψυχή μου τις εικόνες από το χθες. Αναδιπλώνω τις μνήμες από τις γυάλινες προθήκες, κτερίσματα ενός έθνους σε τάφους ξεχασμένους από τα παιδιά του.
  Το αίμα της καρδιάς μου κινεί τον λογισμό μου και με άρμα το όνειρο ταξιδεύει στον πολιτισμό του έθνους μου. Τα μνημεία αρχίζουν να ζωντανεύουν ψάχνοντας να βρω τη συνέχεια και τον δικό μου λόγο ύπαρξης.
  Άνθρωποι σαν και μένα παίρνουν την θέση τους πίσω από την ασπίδα και καβαλώντας το άλογο τους τρέχουν στη μάχη. Φωνές ακούγονται και διαπεραστικοί ήχοι από κοντάρια και σπαθιά που διεκδικούν έναν καλύτερο τρόπο ζωής.
  Ο χρόνος μετριέται με μάχες για την προστασία του έθνους - φυλής. Οι άνθρωποι μια συνεχής ροή αίματος στο φτερό της ιστορίας. Τόση λεβεντιά να την καταπίνει ο αχόρταγος Άδης και να τελειώνει η ανθρώπινη ζωή χωρίς καμιά ελπίδα.
· Μίλα παππού, πες μας ιστορίες για τη λεβεντιά, για το μεγαλείο του πνεύματος που η αγωνία σμίλευσε τον ήλιο μέσα στο μάρμαρο. Τον βαθύ πόνο της μοναξιάς που δεν μπορούσε να φιλιώσει με τους θεούς. Την αναζήτηση που έγινε φίλη με την σοφία ψηλαφώντας την υποψία ενός άγνωστου θεού...
  Και η αγωνία συναντήθηκε με τον άγνωστο θεό, ήρθε κι έγινε φίλος μας κι αδερφός μας. Μας αγάπησε μέχρι θανάτου και μας έφερε ένα νέο τρόπο ζωής. Ήρθε για να μας οδηγήσει σε άλλα πεδία μαχών πιο προσωπικά, πιο αληθινά. Κι άρχισε η ζωή να έχει νόημα.
  Όλοι οι διψασμένοι της γης ήπιαν από το νερό της Ζωής και άνθισαν. Έγιναν το προζύμι που έφερε την αλλαγή. Μια νέα ελευθερία άνοιξε τα φτερά της σαν στοργική μάνα και μετέφερε τα παιδιά της σε μια νέα γη.
  Το αίμα συνέχισε να ποτίζει την γη. Αυτοί που ποθούσαν το φως έκαναν ύμνο τον πόνο τους και άνοιγαν μονοπάτια για να διαβούν οι ανήμποροι κι οι απροστάτευτοι.
  Σαν κάποτε σταμάτησαν οι πόλεμοι ξεμείναμε σα φοβισμένα παιδιά. Αρνηθήκαμε σαν από ανασφάλεια, σαν από ντροπή τους γονείς μας και μιμηθήκαμε τους προστάτες μας που έσπευσαν να μας διδάξουν τους τρόπους τους και τις φορεσιές τους. Πιθηκίσαμε αυτό που δεν είμαστε.
  Απομακρυνθήκαμε από την σοφία παύοντας να ελπίζουμε, να συγχωρούμε, να αγαπάμε, να ζούμε. Δίχως ταυτότητα αρχίσαμε να τρέχουμε προς άγνωστη κατεύθυνση.
· Μίλα πατέρα για την πραγματική αξία του ανθρώπου, για την Αλήθεια και την όντως Ζωή. Για την ομορφιά της απλότητας των ανθρώπων που αγαπούσαν τη σοφία και η ταπείνωση τους ευωδίαζε αγιοσύνη. Πες μας για το μεράκι, το φιλότιμο που δημιουργούσε πολιτισμό και την μεγάλη αγκαλιά που χώραγε όλους τους λαούς χωρίς να φοβάται. Που μπορούσε να δώσει και να πάρει χωρίς να κινδυνεύει να χαθεί...
  Ο δρόμος της ιστορίας του έθνους μου, ένα δύσβατο μονοπάτι μνήμης, απάτητο. Ο ήλιος έριξε τις αχτίδες του στα χέρια μου και τα υλικά της ιστορίας  άρχισαν να ζωντανεύουν. Ο πόνος πήρε σχήμα και δημιούργησε αντικείμενα μνήμης που φωτίζουν το παρελθόν και ανοίγουν με το ξεχορτάριασμα στη δημοσιά του έθνους μου, το δρόμο για το μέλλον .

Πέμπτη 3 Νοεμβρίου 2011

Από το ατομικό στο συλλογικό συμφέρον

  Η ζωή μας έχει γίνει έρμαιο μιας φοβίας. Το ότι θα χάσουμε τα πάντα. Το ότι θα χάσουμε την δουλειά, τη δυνατότητα να πληρώνουμε τους λογαριασμούς μας, να συντηρούμε ένα σπίτι για να στεγάσουμε τα κεφάλια μας.
  Φύγαμε από το ότι χαλάνε οι συνήθειες μου και φτάσαμε στο σενάριο πως θα χάσω το επίπεδο που μου θυμίζει πως ζω πάνω στη γη με μια σχετική αξιοπρέπεια.
  Αυτό που αντιλαμβάνομαι είναι πως δεν μας μένουν και πολλά για να νοιώσουμε ισορροπημένοι. Σίγουρα δεν πιάνονται αυτά που έχουμε, με την έννοια του χειροπιαστού, με υλικό τρόπο, μα έχουμε τις ανθρώπινες αξίες. Η έννοια της αγάπης που κρατάει κάθε άνθρωπο όρθιο και του δίνει τη δύναμη της ελπίδας και της πίστης προς τη ζωή. Η εμπιστοσύνη στη ζωή, η εμπιστοσύνη στη διαφορετικότητα του άλλου, του αδερφού, του παιδιού μας, του συζύγου μας ή του φίλου . Η προτεραιότητα και ο σεβασμός μας στις αξίες μας βοηθά να στεκόμαστε όρθιοι και να μπορούμε να κοιτάμε ψηλά. Κάθε μηδενισμός και αγανάκτηση που είναι τυφλή μας γυρνάει πίσω σε χρόνια μαύρα που κανείς δε θα ήθελε να ξαναυπάρξουν.
  Πιστεύω ότι λειτουργούν οι αξίες και ότι υπάρχουν άνθρωποι που κάνουν ότι καλύτερο μπορούν. Πως δεν θα χαθώ όσο συνεχίζω να αγαπώ και να ορθώνω το ανάστημα κόντρα σε κάθε λαϊκισμό και διασυρμό. Πως δεν μπορεί να έχουν ισοπεδωθεί όλα ξεκινώντας από τη δική μου στάση που δεν την αφήνω να πέσει στη λάσπη αλλά και στον κάθε αναγνώστη που το διαβάζει κι αναγνωρίζει τις αξίες που φέρει στα δικά του πιστεύω.


  Οι πολιτικοί μας αποδεικνύονται έρμαια μιας ατομικής δράσης που σίγουρα θα ρίξει στα τάρταρα τη χώρα μας. Αν δε λειτουργήσει σε συλλογική βάση, η χώρα μας θα περάσει από πολύ δύσκολες καταστάσεις. Όλοι μας είμαστε παιδιά αυτής της ατομικής πορείας και της στάσης μας προς τα ατομικά μας συμφέροντα σε αρκετό βαθμό για να καταλάβουμε λίγο – πολύ το αδιέξοδο ενός τέτοιου δρόμου.


  Επείγει η αλλαγή της στάσης μας προς κάτι που να μη κλείνει εμάς και το προσωπικό μας συμφέρον γιατί τότε μοιάζει με πύργο της Βαβέλ. Η συνεννόηση είναι το κλειδί μιας ομαλής μετάβασης προς μια κοινωνία που θα μπορεί να επιβιώσει και να βγει από τη τραγική δυσκολία στην οποία βρίσκεται.

Τετάρτη 26 Οκτωβρίου 2011

H καρδιά μας


H καρδιά μας είναι ένα κύμα που δεν σπάει στην ακρογιαλιά. Ποιός μαντεύει τη θάλασσα, απ᾿ όπου βγαίνει η καρδιά μας; Αλλά είναι η καρδιά μας ένα κύμα μυστικό, χωρίς αφρό. Βουβά πιάνει μία στεριά. Και αθόρυβα σκαλίζει το ανάγλυφο ενός πόθου, που δεν ξέρει απογοήτευση και αγνοεί την ησυχία.

Του Γιώργου Σαραντάρη


Παρασκευή 21 Οκτωβρίου 2011

Μεταξωτοί άνθρωποι

Του Γιάννη Τριάντη

 Το είχε πει σε μια συνέντευξή του ο αείμνηστος Νίκος Καρούζος: «Μεταξωτοί άνθρωποι». Μιλούσε για κάποιους χωρικούς που είχε συναντήσει στη Λέσβο. Αγράμματοι ήταν, αλλά σοφοί. Και, προπάντων, τρυφεροί με τους άλλους. Απαλοί, χωρίς γωνίες που κόβουν, χωρίς καχυποψία, δίχως έπαρση και επιθετική ειρωνεία που πληγώνει. Μεταξωτοί άνθρωποι...


  Μου ’μεινε αυτός ο χαρακτηρισμός. Χαράχτηκε μέσα μου. Κι από τότε ένα νέο κριτήριο λειτουργεί στις αξιολογήσεις μου για τους ανθρώπους: η συμπεριφορά και η στάση τους σε «ασήμαντα» πεδία της καθημερινότητας. Αυτά που συνήθως τα προσπερνάμε ή δεν τα παρατηρούμε, γιατί δεν μας απασχόλησαν ποτέ οι εκφάνσεις της «μεταξωτής συμπεριφοράς»... Βέβαια οι άνθρωποι δεν συγκροτούν ως χαρακτήρες ένα συμπαγές όλον, αλλά ένα αντιφατικό σύνθεμα, στο οποίο συνυπάρχουν «μεταξωτά» στοιχεία και ακάνθινες απολήξεις. Γι’ αυτό και είναι κάπως παρακινδυνευμένα τα άμεσα και οριστικά συμπεράσματα για το «είναι» των ανθρώπων...
 Παρ’ όλα αυτά, προσωπικά, διακινδυνεύω την εξαγωγή συμπερασμάτων παρατηρώντας μικρές «ασήμαντες» κινήσεις στις παρέες, στον εργασιακό χώρο και στο «δάσος» του κάθε μέρα, όταν συγχρωτίζομαι με αγνώστους. Και συνήθως δεν πέφτω έξω. Διότι τα γνωρίσματα αυτά αποκαλύπτουν πειστικά τον εσωτερικό κόσμο του άλλου. Τουλάχιστον σε μεγάλο βαθμό... Φερ’ ειπείν, «σκλαβώνομαι» από εκείνους που δεν ορμάνε να πιάσουν την καλύτερη θέση στο τραπέζι μιας ταβέρνας. Θεωρώ την κίνηση αυτή απότοκο καταγωγικής ευγένειας και γενναιοδωρίας, η οποία αδιαφορεί για το ιδιωφελές και συμφέρον. Αντίθετα, οι άνθρωποι που σπεύδουν φουριόζοι για μια καλή θέση καταχωρίζονται μέσα μου σαν αρπακτικά. Και – το ’χω παρατηρήσει – έτσι συμπεριφέρονται, σαν αρπακτικά, και σε άλλα ζωτικά και κρίσιμα πεδία...
  Η μεταξωτή συμπεριφορά δεν παραπέμπει απαραιτήτως – ή κυρίως – στο σαβουάρ βίβρ και στους «καλούς τρόπους» εν γένει. Τέμνεται σε κάποιες περιπτώσεις, αλλά δεν αποτελεί αποτύπωμα διδαχθείσης μεθόδου για το φέρεσθαι. Εδώ, το «μετάξι» είναι αυτοφυές ή προϊόν δουλεμένου χαρακτήρα. Είναι ο τρόπος που ο άλλος βλέπει τους συνανθρώπους του. Είναι η θέαση του κόσμου χωρίς τα εγωιστικά γυαλιά του προσωπικού ωφελιμισμού. Είναι, ευρύτερα, η υποταγή του ατομικού συμφέροντος στη συλλογικότητα, χωρίς βέβαια η «μεταξωτή συμπεριφορά» να φτάνει σε σημείο υπονόμευσης προσωπικών δικαιωμάτων και δικαίων. Κανένας δεν έχει δικαίωμα να αδικεί τον εαυτό του... Όμως, προσέξτε μια λεπτή απόχρωση: ποτέ ένας «μεταξωτός άνθρωπος» δεν νιώθει κορόιδο, όταν άλλοι τον προσπερνούν – στη σειρά μιας καντίνας η στην ιεραρχία – χρησιμοποιώντας αθέμιτα μέσα και μεθόδους. Το «άφες αυτοίς» είναι ριζωμένο μέσα του. Αποτελεί μέρος του αξιακού του κώδικα. Ξέρει τι γίνεται στην «αγορά». Αλλά συνειδητά δεν συμμετέχει στο εξοντωτικό αυτό παιχνίδι. Απέχει χωρίς να κλαυθμυρίζει. Γιατί, εκτός από μετάξι, τέτοιοι άνθρωποι διαθέτουν και ένα σκληρό κοίτασμα, που τους επιτρέπει να είναι ταυτόχρονα στωικοί και γρανιτένιοι.
Ένας από αυτούς έγινε φίλος μου – και το κατάλαβα από την πρώτη στιγμή ότι θα συμβεί αυτό. Πρώτη μέρα στη μονάδα γύρισε από τη σκοπιά και μπήκε στη σειρά για φαγητό. Ήταν τρίτος από το τέλος. Τότε ακούστηκε ο μάγειρας να λέει ότι έμειναν μονάχα δύο μερίδες. Ο Κωστής πλησίαζε, ήταν ένας από τους δύο τυχερούς. Αλλά μόλις άκουσε τον μάγειρα, έφυγε αθόρυβα παραχωρώντας τη θέση του στον επόμενο. Έτσι. Αθόρυβα, αυτοθυσιαστικά, γενναιόδωρα, χωρίς να το κάνει θέμα...
 Οι «μεταξωτοί άνθρωποι», λοιπόν. Που μιλούν ελάχιστα για τον εαυτό τους. Που χαίρονται με τις επιτυχίες των άλλων. Που δεν σπεύδουν χαιρέκακα να «κάνουν πλάκα», δήθεν χαριεντιζόμενοι, με εξωτερικά γνωρίσματα που πονάνε τους άλλους... Εκείνοι, που δεν σπερμολογούν διακινώντας φήμες. Εκείνοι που υπερασπίζονται σθεναρά κάποιον απόντα όταν λοιδορείται σε μια παρέα, χωρίς να είναι φίλος τους, αλλά επειδή νιώθουν ότι αδικείται... Οι μεταξωτοί άνθρωποι. Όσοι προσέχουν τι λες, και δεν είναι ωσεί παρόντες στην κουβέντα, με το μυαλό τους στο τι θα πουν οι ίδιοι για να εντυπωσιάσουν. Άνθρωποι με ανοιχτούς πόρους και πλατιά καρδιά... Υπεράνθρωποι; Όχι. Απλώς, μεταξωτοί... Φαίνονται από μακριά. Αρκεί να προσέξεις «μικρές», «ασήμαντες» κινήσεις στο φέρεσθαι των ανθρώπων…


Τρίτη 18 Οκτωβρίου 2011

Η Ελλάδα απεργεί ή αυτοκτονεί;


  Όλα τα συνδικάτα κλείνουν την Αθήνα, και όχι μόνο, στις 19 και 20 Οκτώβρη! Μια αυτοκαταστροφική μανία έχει πιάσει όλους μας στην εναγώνια προσπάθεια για λίγο οξυγόνο, για μια καλύτερη ζωή από αυτή που μας απειλούν εδώ και αρκετούς μήνες όλοι οι γνώστες του πολιτικού - οικονομικού συστήματος. Το πολιτικό σύστημα νοσεί και τα παιδιά που γέννησε δεν αντέχουν τη σήψη του αγνοώντας ότι και τα ίδια ασθενούν. Θα χυθεί αίμα φωνάζουν και θα σας στείλουμε στα σπίτια σας, δε σας αντέχουμε άλλο, θα σας διώξουμε. Ποιός είναι αυτός που θα μπορέσει να αναλάβει τη διακυβέρνηση του πλοίου Ελλάς; Και ποιό συνδικάτο θα τον αφήσει να πράξει ανάλογα για να σωθεί; 

     
 
  Είμαστε εγκλωβισμένοι στην ατομικότητά μας και δεν θέλουμε, δεν μπορούμε, να λειτουργήσουμε για το κοινό καλό, για το σύνολο. Φαίνεται από τις πράξεις μας, πως, βασιλιάς του κόσμου, είναι το προσωπικό συμφέρον και μόνο, τουλάχιστον ως σήμερα που γράφω.
Καμία πορεία δεν έγινε προστατεύοντας τους συνανθρώπους μας. Κλείνουμε τον δρόμο γνωρίζοντας πως τους μόνους που θα δυσκολέψω είναι οι συνάνθρωποι μου, σταματώ τις συγκοινωνίες, σπάω τα μάρμαρα σε χώρους που ανήκουν σε όλους μας κλπ. Θέλω να δημιουργώ φασαρία για να γίνει το δικό μου. Έκπτωση του πολιτισμού είναι η έλλειψη της συλλογικότητας και η άνθιση του ατομικού συμφέροντος που κυκλοφορεί  με προβιά...


  Κάθε σκοτεινή περίοδος της ιστορίας μετά από πολύ πόνο και δυστυχία έδειξε το φως στην άκρη του τούνελ.  Όμως το τέλος του καθενός μας όπως και το τέλος της δύσκολης πολιτικής - πνευματικής κατάστασης κανείς δε το ξέρει. Γι αυτό ας προσπαθήσουμε να κρατηθούμε όρθιοι κι όσο πιο αξιοπρεπείς γίνεται, και να θυμίσω κλείνοντας, αυτό που λέει καυστικά ο Ηράκλειτος πως: «Αν η ευτυχία βρισκόταν στις σωματικές απολαύσεις, θα λέγαμε ευτυχισμένα τα βόδια όταν βρίσκουν μπιζέλια για να φάνε». 

Παρασκευή 14 Οκτωβρίου 2011

Η ζωή μας αλλιώς...

Ξύπνησα σήμερα με την αίσθηση της αγωνίας, την αίσθηση πως οι τοίχοι του δωματίου έρχονται όλο και πιο κοντά, τόσο κοντά που σε λίγο θα με πιέζουν σε τέτοιο βαθμό που δε θα αναπνέω.


  Η ειδησιογραφία που διαβάζω πλέον μόνο στο διαδίκτυο, ή σε έντυπη μορφή, τους τελευταίους μήνες είναι  απελπιστική. Νόμιζα πως μόνο οι ειδήσεις στην τηλεόραση μπορούσαν να με τρομάξουν και να μου δημιουργήσουν πανικό, λίγο η μουσική, λίγο τα παράθυρα των διαφόρων κεφαλών που με οργή στηλιτεύουν τους πάντες και τα πάντα, κάτι ο δημοσιογράφος που είναι ο πλέον καθαρός και έντιμος που θέλει να μας φανερώσει την αλήθεια, για αυτούς και άλλους λόγους τις έχω απορρίψει εδώ και χρόνια. Θέλω ενημέρωση είχα πει κι όχι τρομοκρατία. Τελευταία όμως διαπιστώνω πως ακόμη κι ο έντυπος τύπος δεν είναι αρκετά ελεγχόμενος για τον δικό μου τρόπο σκέψης. Με παρασύρει σε ένα τέλος του κόσμου που έρχεται από στιγμή σε στιγμή. Και νομίζω πως δεν υπάρχει περισσότερη βία από την περιγραφή ενός τέλους χωρίς τέλος. Νομίζω πως  όλοι αυτοί οι τύποι που μας ενημερώνουν θα έπρεπε να περνούν από δίκη για την ψυχολογική βία που ασκούν στους πολίτες αυτής της χώρας.
  Ξεκίνησα λοιπόν και σήμερα την μέρα μου με την επικείμενη καταστροφή που έρχεται στη ζωή μου και στις ζωές των συμπολιτών μου. Προσπάθησα να σκεφτώ ψύχραιμα και λογικά. Έχω περάσει πολύ δύσκολα χρόνια, τόσο δύσκολα που οι περισσότεροι δεν μπορούν να φανταστούν, κι άρχισα να ανατρέχω σε εκείνες τις εποχές. Ήταν στιγμές που δεν είχα ούτε χρήματα για ένα ψωμί κι όμως επιβίωσα. Ήταν ένα γεγονός κι όχι απειλή πως δε θα έχω να φάω. Δεν είχα να πληρώσω το ενοίκιο κι ήταν κι αυτό γεγονός κι όχι απειλή.
  Σηκώθηκα κι άνοιξα το παράθυρο του δωματίου μου να δω τις γλάστρες μου, τα δέντρα στα πεζοδρόμια, τα πουλιά, που σε πείσμα όλων των προφητών για την επερχόμενη καταστροφή, κελαϊδούσαν.


Ο ήλιος έπαιζε με τα σύννεφα κι ο ουρανός πιο ξάστερος από ποτέ στήριζε το σύμπαν. Όλα ήταν εκεί, όλα συνέχιζαν να ζουν και να υπάρχουν λουσμένα από την πραγματική ζωή. Κι εγώ, εκεί, να τα κοιτώ, χωρίς αρρώστια ως σήμερα, οι κόρες μου με τα ενδιαφέροντά τους και την υγεία τους ως σήμερα, να πρέπει να ετοιμαστώ για την δουλειά που έχω ως σήμερα. Τί έχει αλλάξει πραγματικά στη δική μου ζωή; Ότι οι αγορές βασικών αγαθών ακρίβυναν. Το ότι οι άνθρωποι γύρω μου είναι πιο φοβισμένοι από χθες και πιο απαισιόδοξοι. Η δική μου όμως ζωή στην ουσία της δεν έχει αλλάξει καθόλου.
  Δυσκολευόμαστε να ζήσουμε το τώρα, το σήμερα, γιατί δεν έχουμε προσπαθήσει. Γιατί μέχρι χθες επενδύσαμε σε ένα αύριο υλικό. Ονειρευόμασταν το αύριο της καριέρας, του σπιτιού, των αγορών μας. Ξεχνούσαμε τις σχέσεις μας, τις επαφές μας, τους ανθρώπους που συναναστρεφόμασταν. Πότε ήταν η τελευταία φορά που νοιαστήκαμε για το πώς σκέφτονται οι άλλοι, για τί ανησυχούν, ποιά είναι τα προβλήματά τους; Πότε σταθήκαμε από το τρέξιμο για να τους ακούσουμε; Πότε σταματήσαμε για να ακούσουμε τις δικές μας σκέψεις;
  Πότε θελήσαμε να προσφέρουμε στον συνάνθρωπό μας, αν μη τι άλλο, τουλάχιστον, την προσοχή μας. Πότε ήταν που κοιτάξαμε τον άλλο στα μάτια και σταθήκαμε για να χαρούμε αυτή τη μοναδική στιγμή; Πότε προσπαθήσαμε να ζήσουμε  πραγματικά στις σχέσεις μας χωρίς να εθελοτυφλούμε μεγαλώνοντας το σκοτάδι της ψυχής μας;

          

 Όχι, δε θα αφήσω κανένα να μου κλέψει τη ψυχή μου. Όχι δε θα αγχωθώ για αυτά που Θα χάσω γιατί δεν είμαι αυτά που θα χάσω. Κάποιες φορές είναι ακόμη πιο δύσκολα τα πράγματα μα δε παύουν να έχουν σχέση μόνο με την ύλη. Για να φανταστούμε ένα μεγάλο σεισμό... Για σκεφτείτε και προσπαθήστε να θυμηθείτε τον πραγματικό τρόμο! Ή μια απλή γρίπη. Για θυμηθείτε την τελευταία φορά που είχατε πέσει στο κρεβάτι από μια απλή γριπούλα, μη πούμε για κάτι πιο σοβαρό! Τίποτα δεν μπορεί να εξουσιάσει ο άνθρωπος. Δεν μπορούμε να είμαστε σίγουροι για το ότι κι αύριο θα ξυπνήσουμε κι εμείς θεωρούμε δεδομένο πως αύριο θα κτίσουμε το σπίτι των ονείρων μας. Κάτι μας πάει λίγο καλά και νοιώθουμε άρχοντες του κόσμου. Νοιώθουμε δυνατοί και αμέσως η αλαζονεία φωλιάζει στη ψυχή μας.  Τίποτα δε μας ανήκει, τίποτα απολύτως! Το μόνο που μπορούμε να κάνουμε είναι η δυνατότητά μας να ζήσουμε αγαπητικά, να προσφέρουμε στους άλλους, να ειρηνεύουμε με ότι έχουμε. Να ευγνωμονούμε για την κάθε στιγμή που ζούμε.
  Σίγουρα είναι σημαντικό να μπορώ να ζω σε ένα ασφαλές οικονομικό πλαίσιο και για όσο το έχω αυτό να ζω την σήμερον ειρηνικά. Γνωρίζω πως όλο και πιο πολλοί συνάνθρωποι μας περνούν πολύ δύσκολα. Ας απλώσουν το χέρι να τους βοηθήσουμε όσο μπορούμε. Όμως ξέρω με σιγουριά πως έχουμε την ελευθερία να επιλέξουμε έναν από τους δύο δρόμους που ανοίγονται μπροστά μας. Ή θα ζήσω ευγνωμονώντας ή θα περάσω την υπόλοιπη ζωή μου κλαίγοντας την πιθανή καταστροφή που έρχεται από στιγμή σε στιγμή μα πάντα την στιγμή που δεν περιμένω.